I Wayan Turun uit Ubud Bali was de eerste traditioneel Balinese schilder die in deze stijl ook Bijbelverhalen schilderde. Het is opvallend welke gedeelten van de Bijbel hem als hindoe aanspraken. Genezingen werden door hem als belangrijk geschetst omdat het de cyclus van het leven en de spiraal van de reïncarnatie kennelijk doorbrak. I Wayan Turun is altijd hindoe gebleven
Resultaten voor Kunstwerken
Kunstwerken in de collectie
In typisch traditionele Balinese stijl geschilderde Balinese Pastorale door I Geremong uit ‘Petulu Gunung’ ca. 3 kilometer van Ubud, het kunstenaarsdorp van schilders op dit eiland. De opbouw is eveneens traditioneel: sawa of rijstvelden, een vissende man, een water puttende vrouw, het landschap.
I Ketut Lasia heeft als zijn leerling het werk van I Wayan Turun, die de eerste Balinese schilder was die Bijbelse thema’s in de traditionele Balinese Ubud stijl weergaf, voortgezet. Hij maakte ook de overstap van het hindoe geloof naar het christendom. Dit werk is een van zijn vroegere schilderingen en verbeeldt Jezus met Martha en Maria. Maria zit aan de voeten van Jezus en luistert naar zijn wijsheden (geestelijke voedsel). Martha is in de weer met eten en drinken, lichamelijk voedsel dus. Maria koos het betere deel, zou Jezus zeggen.
Er zijn tot nu toe nog weinig Balinese schilders die zich onderscheiden hebben met werk dat uit christelijke of Bijbelse thema’s bestaat. De eerste was I Wayan Turun, een leerling van de Nederlands schilder Rudolf Bonnet die de Balinese kunst samen met anderen vernieuwde. De tweede, en wellicht meest bekende, is I Ketut Lasia. Hier is een uitzonderlijk werk van de broer van Ketut Lasia, I Nyoman Tulus, die autodidact was en zich ook verder niet meer met deze thema’s heeft beziggehouden. Het is wel een indrukwekkende verbeelding van het leven van Jezus van Bethlehem tot Pinksteren.
De meeste schilderijen van I Wayan Turun uit de periode 1956-1968 zijn in traditioneel Balinese Ubud stijl in olieverf of acryl op linnen uitgevoerd. Deze afbeelding is in Balinese setting het verhaal van de man die op het bruiloftsfeest verschijnt zonder zich voor de gelegenheid te kleden. Zo ongepast kan hij de bruidegom, de heer van het feest niet onder ogen zien. Het schilderij komt uit 1956 toen I Wayan Turun voor het eerst christelijke/Bijbelse motieven begon te schilderen. Dit is een van de twee eerste schetsen die I Wayan Turun, voorgedragen door Rudolf Bonnet aan ds. Henk Visch liet zien. Het andere, Jezus gaande over het meer zou op verzoek van Visch tot schildrij op linnen worden uitgewerkt.
I Wayan Turun (1935-1968) schilderde dit in olieverf op linnen in 1956. Nadat Jezus de storm op het meer heeft geluwd toen hij over het water naar hun prauw gelopen was, wilde Petrus ook over het water lopen om naar hem toe te gaan. Op weg verliest hij het vertrouwen en begint hij te zinken. Een verhaal over geloof en vertrouwen in traditionele Balinese schilderstijl. Jezus gaande over het meer wordt door zendeling ds. Henk Visch en zijn vrouw ds. Cor Tonsbeek genoemd in het boek dat n.a.v. hun brieven uit die tijd naar Nederland werd samengesteld “Pelter”. Van de twee schetsen die I Wayan Turun, een leerling van Rudolf Bonnet, maakte kozen zij deze schets uit om er een schilderij van te laten maken.
Ook de Balinese schilder I Ketut Lasia (1945) laat zich telkens opnieuw door verhalen uit de Bijbel inspireren. Om deze vervolgens over te zetten in de context van de eigen Balinese samenleving. Het meubilair, de bamboewoning, de kleding het vergezicht met bananenpalmen. Het duidt allemaal op de eigen Balinese samenleving. Jezus wast hier de voeten van zijn leerlingen op de avond van het laatste Pesach maal dat hij met hen zal vieren. Johannes 13:1-17
Doordat hij vroeg is begonnen en nog steeds nieuw werk maakt is I Ketut Lasia waarschijnlijk de meest bekende Balinese schilder die in de traditionele Ubud stijl christelijke Bijbelse voorstellingen op zijn schilderijen afbeeldt. In dit schilderij uit 1985 gaat het om een verbeelding van Laat de kinderen tot mij komen. Dat antwoordt Jezus als zijn discipelen de kinderen tegen houden om bij hem te komen. Sterker nog Hij zegt: Wie niet wordt als een kind zal het Koninkrijk van God niet binnengaan.
I Wayan Turun werd door een met zendeling ds. Henk Visch bevriende arts gevraagd om deze op te zoeken. Hij kreeg een Bijbeltje mee en zich daarin naar dingen die hem aanspraken. Zo kwamen de schilderijen tot stand waarbij werd vastgehouden aan de traditionele Balinese schilderstijl maar dan toegepast op Bijbelse thema’s tot stand. Op dit schilderij uit 1958 is dat het verhaal van de opwekking uit de dood van de jonge man uit Nain. De Balinese cultuur spat er van af in architectuur, de afgebeelde personen en hun kledij, bomen en struiken.
Na de start van het gebruik van traditionele Balinese schilderkunst voor christelijke en Bijbelse thema’s kwamen meer Balinese schilders op dit spoor. De bekendste daarvan is I Ketut Lasia die ook zelf christen is geworden. Dit werk is getiteld: Zie, de velden zijn wit om te oogsten. Jezus is te zien te midden van zijn leerlingen wijzend op de sawah of natte rijst velden waar de rijsthalmen rijp zijn om geoogst te worden. Jezus bedoelt dat er veel mensen in deze wereld hongeren naar het Goede Nieuws en dat er weinig christenen zijn om ze op het spoor van Jezus en de Heer te zetten.
I Wayan Turun (1935-1986) behoort tot de eerste Balische kunstenaars die de traditionele kunstuitingen van het Indonesische eiland gebruikten om christelijke motieven en voorstellingen vorm te geven. Dit schilderij (acryl op canvas) van Jezus en de van overspel beschuldigde vrouw uit 1962 is hier een voorbeeld van. ‘Wie van u zonder zonden is werpe de eerste steen’ en beschaamd gingen zij heen. Het thema zonde heeft in de eerste generatie christenen op Bali altijd een bijzondere geladenheid omdat het zo’n ander antwoord krijgt dan in de Hindu-cultuur die zo kenmerkend voor het eiland is. Het werk is een schenking uit de nalatenschap van Henk Visch en Cor Tonsbeek die in de jaren vijftig en zestig voor de Christelijke Kerk van Bali werkzaam waren.
De Balinese traditionele schilder uit Ubud, I Wayan Turun, die als eerste ook christelijke en Bijbelse taferelen in deze stijl schilderde, neemt hier het thema van Jezus in het land van de Gerasenen als uitgangspunt. Jezus is met zijn discipelen per prauw aangeland na het meer te zijn overgestoken. Daar liep de man rond die bezeten was van vele geesten. Jezus bevrijdt de man daarvan: de man zit in eerbiedige houding op de grond voor Jezus. De vele geesten vroegen Hem of ze in de varkens mochten gaan. Dat mocht en de varkens stortten zich van de heuvel in het water. Het schilderij werd in 1957 gemaakt.
Ook in Afrika is de zeefdruk techniek bekend zoals uit dit exemplaar van een Afrikaans landschap met ondergaande zon van Sowatei Adjei laat zien. Een mooie ondergaande zon met een typische savanneboom (acacia) in het centrum. Een boerengezin keert terug van het land met sprokkelhout en een mand met de oogst op het hoofd. Ook kinderen helpen mee. Sowatei Adjei (1948-2014) was autodidact maar zijn werk was niet alleen in Ghana maar ook in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk bekend.
Houtsnede groot formaat van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. Nr. 15 van een serie van 30 uitgevoerd in zwart wit.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. nr, 8 uit een serie van 25 afdrukken in zwart wit.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. nr. 2 uit een serie van 30 afdrukken in zwart wit.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. Nr. 6 uit een serie van 30 afdrukken uitgevoerd in zwart wit.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. nu. 2 van 30 afdrukken uitgevoerd in zwart wit.
Houtsnede van de gekruisigde en opgestane heer in Padmasana of lotus houding uit de Hindoe cultuur. Van P. Solomon Raj theoloog/christelijk kunstenaar uit India. nr 7 uit serie van 35 afdrukken.
Proefdruk van een houtsnede van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India.
Houtsnede van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj. Uitgevoerd in blauw.
Houtsnede uit 1999 van theoloog/christelijke kunstenaar P. Solomon Raj uit India. Nummer 5 van een serie afdrukken van 50.
Houtsnede uit 1996 van theoloog/christelijk kunstenaar P. Solomon Raj uit India. Zowel een proefdruk als nr. 24 uit een serie van 50 van deze veelkleurige houtsnede zijn aanwezig.