Resultaten voor Nieuws

Bezoek uit Roemenië

Al dertig jaar is er een uitwisseling gaande tussen de nu Protestantse Gemeente te Zuidland en de Hervormde Kerk te Brasov. De protestanten in dit deel van Roemenië vormen een minderheid van Hongaars-sprekenden in het land. Om het 30-jarig jubileum luister bij te zetten, was een groep van 11 mensen uit Brasov naar Zuidland gekomen. In het volle programma was ook plek ingeruimd voor een bezoek aan het Zendingserfgoedhuis. De predikant en zijn vrouw (die uit het Engels in het Roemeens vertaalde) en de kerkenraadsleden en partners werd eerst iets over het Zendingserfgoed en de activiteiten verteld. Daarna werd uitvoerig stilgestaan bij de Bijbel-verzameling. Want zending kan niet zonder dat het Woord vertaald wordt zodat het binnen het bereik van de mensen komt. In Nederland stonden we in 2018/2019 stil bij 400 jaar Dordtse Synode waar tot het maken van de Statenvertaling werd besloten. Die was in 1637 gereed. De Hongaarse protestanten hadden al vanaf 1590 een vertaling in hun taal gemaakt door Gaspar Karoli, de Karoli Bijbel. Het was een bijzondere ontmoeting.

Ds. Henriette Nieuwenhuis op bezoek

Zondag preekte ds. Henriette Nieuwenhuis in de Welkomkerk in Zuidland. Ze was er op uitnodiging van de Zendingswerkgroep om de zendingsdienst te leiden over omkeren en terugkeren. Henriette was zeven jaar verbonden aan een diaconaal project van de Christelijke Kerk van Zuidelijk Sumatra in Indonesië en na afloop vertelde zij daar ook over. Ook haar man, de Indonesische predikant Karel Barus en hun twee kinderen waren er. Na afloop bezocht Henriette het Zendingserfgoedhuis. Een mooi initiatief en ze zag al heel wat aanknopingspunten voor haar werk in de gemeente van ’s Heerenberg-Zeddam waar ze komende maand intrede doet.

Ex zendingswerkers Nigeria op bezoek

Vrijdag 1 maart kreeg het Zendingserfgoedhuis bezoek van maar liefst drie oud Nigeria-gangers. Dokter Ninette van Loon was tijdens haar uitzending verantwoordelijk voor het Presbyterian Joint Hospital Uburu en zette onder andere een eerste pensioenfonds voor de medewerkers op. Ook dokter Dorothé Thielen was daar werkzaam. Haar man, Richard Denekamp, ging als ‘dependent’ met haar mee. De bezoekers waren onder de indruk van wat er verzameld was en wordt en van de inzet van de vrijwilligers.

leerzame lezing over iconen in erfgoedhuis

Op woensdag 24 oktober vanaf was er een lezing over iconen, kruizen en andere attributen uit vooral de tradities van de Oriëntaals orthodoxe kerken. Er werd stilgestaan bij de kerkgeschiedenis van de Koptisch-,Ethiopisch-, Eritrees- en Syrisch-Orthodoxe kerken en de Armeens-Apostolische kerken. Deze gaat tot de tijd van de apostelen terug. Verder werd gesproken over hoe je naar iconen kunt kijken; de beeldtaal en de kleur-taal die iconen zo bijzonder maken om bij stil te staan. De lezing sloot aan bij de tentoonstelling die werd ingericht naar aanleiding van de zendingserfgoedkalender van dit jaar.

Oud algemeen secretaris Bas Plaisier op bezoek

Op 16 oktober kwam dr. Bas Plaisier een kijkje in het zendingserfgoedhuis nemen. Hij is niet alleen bekend als scriba van de Samen op Weg kerken maar heeft ook vele jaren in de zending gewerkt. In de zeventiger/tachtiger jaren namens de Gereformeerde Zendingsbond GZB als docent bij de Toradja Rantepao kerk op zuid-Sulawesi en veel recenter namens Kerk in Actie als docent aan het Luthers seminarie in Hongkong tegelijk met de opdracht de contacten met de kerken in China te intensiveren. Veel uit de collectie van het zendingserfgoed riep bij hem herkenning en herinnering op. “Belangrijk dat dit bewaard blijft voor de toekomst.”, zo luidde zijn commentaar.

Geslaagde tentoonstelling Iconen en kruizen 8 september

Op zaterdag 8 september tijdens de Slandse jaarmarkt in Zuidland vond de tentoonstelling met Iconen, gebedskruizen en andere voorwerpen uit de Oriëntaals-Orthodoxe traditie plaats. Met kunst en rituele voorwerpen uit o.a. Egypte, Ethiopië en Syrië. Daarnaast waren er ook iconen uit Oost-Europa te zien. Zo’n 60 bezoekers kwamen een kijkje nemen, waaronder ware iconenkenners. Ook de gewaden van een priester en een diaken in de Syrisch-Orthodoxe kerk werden zeer gewaardeerd.

Freerk Kamma terug in Wierum

Dat is de titel van een interessante tentoonstelling in het Friese Wierum. Dr. Freerk Kamma was zendeling in de Vogelkop in eerst Nederlands Nieuw-Guinea. Hij was tegelijk een begenadigd etnoloog. In die richting promoveerde hij in Leiden. In zijn geboorteplaats Wierum is nu een tentoonstelling ingericht over zijn leven en werk. Daarbij zijn veel objecten en foto’s die aan zijn zendingsdienst verbonden zijn te zien. Zeer de moeite waard. Ook objecten uit de collectie van het Zendingserfgoedhuis zijn er te zien. De tentoonstelling is nog tot 2 september te bezichtigen in de tentoonstellingskerk te Wierum. Open op vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00-17.00 uur.

Bezoek uit Indonesië

Op 17 juli was dr. Richard Siwu te gast in het Zendingserfgoedhuis. Samen met zijn vrouw Von keek hij rond en liet zich het doel van de collectie en het werk van het Zendingserfgoed uitleggen. De rector van de oudste Theologie opleiding van de Minahasische Kerk was verrukt van de verzameling. Ook de Zendingserfgoed kalender viel in de smaak. Hij heeft inspiratie opgedaan om een Minahasische editie uit te brengen.

Protestantse Gemeente Hekelingen doet Zendingserfgoedhuis aan

Op Hemelvaartsdag 2018 kwam een groep van de Protestantse Gemeente Hekelingen bij het Zendingserfgoedhuis langs. De jaarlijkse fietstocht voor gemeenteleden wordt al een aantal jaren georganiseerd en was dit jaar naar Zuidland, waar behalve het Zendingserfgoedhuis ook de Dorpskerk van de Protestantse Gemeente te Zuidland werd bezocht. Twintig stoere fietsers kwamen op bezoek. Helaas was een van de deelnemers ten val gekomen en moest ter observatie naar een Rotterdams ziekenhuis. De rest van de groep werd, naast de meegebrachte lunch, getrakteerd op een uiteenzetting over het werk van het zendingserfgoed. Het kwam goed uit want de tentoonstelling voor de voorjaarsmarkt Zuidland op 12 mei stond al grotendeels opgesteld. In die setting werd verteld over het werk en werd dit met enkele voorbeelden geïllustreerd. Een leuke en naar we denken leerzame tussenstop. ‘Zo dichtbij en toch onbekend’, was een veelgehoorde reactie.

College aan de VU/PThU

Op maandag 12 maart jl. was het zo ver. Kwamen vorig jaar de studenten van de bachelor opleiding theologie aan de Protestantse Theologische Universiteit, Amsterdam en van de Vrije Universiteit voor een college naar het zendingserfgoedhuis, voor dit jaar ging de voorkeur naar een college in het gebouw van de VU in Amsterdam uit. zo’n 20 studenten verzamelden zich om het college te volgen. De voorzitter van de stichting Zendingserfgoed was met een selectie uit de collectie naar Amsterdam afgereisd. Hij hield een college aan de hand van een Power Point Presentatie en toonde gedurende het college de meegebrachte voorwerpen. Door middel van vragen over de gegeven stof en de interpretatie van de voorwerpen werd vormgegeven aan het werkcollege karakter. Het werd een boeiende interactie. ‘Dit college brengt zending, dat we in theorie bestudeerden, heel praktisch dichtbij’, zei een van de studenten. Zij verwoorde daarmee de stem van veel mede studenten wat bleek bij het nalezen van de verslagen die de studenten van het college maakten.

 

Doopsgezinde predikant bezoekt zendingserfgoedhuis

Op 19 maart was mw. ds. Anne-Marie Visser onze gast. Zij had eerder het college voor studenten van de Vrije Universiteit en de Protestantse Theologische Universiteit bijgewoond en wilde graag het Zendingserfgoedhuis met eigen ogen zien. Ze was aangenaam verrast door de opzet van het zendingserfgoedhuis en de verschillende functies die verricht worden. Ze kwam niet met lege handen. Een oude houten/stoffen wajang pop uit centraal Java uit de Doopsgezinde zendingstraditie van midden -Java, afkomstig uit de Singelkerk te Amsterdam, werd een welkome aanvulling voor de collectie. Des te meer omdat daardoor ook deze protestantse traditie in de collectie vertegenwoordigd is.

Voorzitter Nationale Synode te gast

Op donderdag 1 maart bezocht ds. Gerrit de Fijter het Zendingserfgoedhuis. Ds. de Fijter is de drijvende kracht achter de Nationale Synode, een beweging om protestantse kerken dichter bij elkaar te brengen. Mooi te bedenken dat bij de oorspronkelijke zendingsgenootschappen, die vanaf 1797 het licht zagen, leden uit allerlei kerkgenootschappen elkaar vonden om over zee te gaan getuigen van het heil. En ook nu is het zendingserfgoed dat verzameld wordt niet aan één kerk gebonden. Naast collecties uit de Protestantse Kerk en haar zendingen zijn ook voorwerpen uit de zending van de Doopsgezinden en bijvoorbeeld de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt te vinden.

Met ds. De Fijter kwam ook de secretaris van de Nationale Synode mee. Ds. Sjaak van ’t Kruis, die in zijn dagelijks werk de scriba van de Protestantse Kerk in Nederland bijstaat in zijn werk, heeft zelf ook in de zending gewerkt. Hij bracht in de jaren tachtig een aantal jaren door in de kerk van Midden Sulawesi (Tentena/Posso).

Beiden genoten van de herkenning van veel voorwerpen en zij zullen met genoegen gemeenten op het bestaan van het Zendingserfgoedhuis wijzen.

Nederlands-Indië in de jaren 20 van Jan Wieringa

In de debuutroman van Jan Wieringa staan twee uitgangspunten centraal: de handgeschreven lezingen van zijn grootouders en zijn interesse voor Nederlands-Indië in het begin van de twintigste eeuw. Feit en fictie lopen door elkaar heen en nemen je mee in de cultuurverschillen, worstelingen en groei van de familie tijdens deze reis naar en verblijf in Nederlands-Indië. In ‘Het geluid van de tropen’ worden cultuur, romantiek en teleurstelling met elkaar afgewisseld. Het boek is op 15 december verschenen bij Uitgeverij Boekscout. Auteur Jan Wieringa (1950), gepensioneerd bedrijfsmaatschappelijk werker, heeft na het overlijden van zijn moeder de handgeschreven lezingen van zijn grootouders gekregen. Na het lezen van de stukken is de interesse gewekt voor de belevenissen van dit zendelingenechtpaar. De fascinatie voor Nederlands-Indië begin 20e eeuw was geboren en vormen het uitgangspunt voor deze debuutroman, “Het geluid van de tropen”.

Hoofd Koptisch-Orthodoxe Kerk, Paus Tawadros II, ontvangt exemplaar zendingserfgoedkalender 2018

Bij een officiële ontvangst in zijn residentie heeft de Paus van alle Koptisch-Orthodoxe gelovigen ter wereld een exemplaar van de nieuwe Zendingserfgoedkalender in ontvangst genomen. De ontvangst vond plaats in het complex van de kathedraal van Caïro en was georganiseerd in het kader van de viering van 500 jaar Reformatie. De Paus was bijzonder ingenomen met de voorplaat, die hij direct herkende als een icoon van de Egyptische vernieuwer van de iconografie, de inmiddels overleden Isaac Fanous. Veel van diens werk is in de kathedraal te vinden evenals in de kapel erachter, die aan de stichter van de kerk – de evangelist Marcus – is gewijd en van wie relikwieën via Venetiaanse gelovigen weer in Egypte en in deze kapel zijn teruggekomen. De Paus wees op de tien kerken en het ene klooster die intussen het bisdom Nederland vormen onder bisschop Arseny, de eerste bisschop van het zelfstandige bisdom die door de Paus werd ingewijd.

Boekje bij de kalender verschenen

Bij de kalender 2018 is op verzoek een boekje verschenen met toelichtingen.
Iconen zijn ‘vensters op de hemel’
Iconen en miniaturen sieren de Zendingserfgoedkalender 2018.
Maar ze laten zich niet eenvoudig ‘lezen’. Omdat in de manier waarop de heilige of het heilige wordt weergegeven heel veel symboliek zit.
Dat kunnen de gebruikte kleuren zijn, de weergave van de personen, de stand van de handen, de compositie, de weergegeven attributen en het al of niet gebruiken van een aureool.
Bepaalde manieren om een icoon samen te stellen zijn gaandeweg ontstaan en vaak in relatie tot de liturgie of het kerkelijk jaar van deze Oriëntaals-Orthodoxe kerken in ons land te brengen. Soms is de maker bekend en de context waarin de icoon is ontstaan.
Dit boekje wil als ‘leeswijzer’ voor de in de kalender weergegeven iconen en miniaturen dienen. Zo gaat u deze verstaan en naar we hopen nog meer waarderen.
Het eerste exemplaar werd zaterdag 4 november overhandigd aan Ir. Anmar Hayali, coördinator van SKIN – Samen Kerk in Nederland, de koepel van en voor migranten en interculturele kerken in ons land op de laatste dag van de cursus voor migranten voorgangers en leiders in Almere. Zelf is hij lid van de Syrisch-Orthodoxe Kerk in Nederland. Hij bedankte voor het initiatief en sprak zijn waardering uit voor het boekje wat de beleving van de iconen dichterbij brengt.

Vrijwilligers oriënteren zich in Wuppertal

De vrijwilligers van het Zendingserfgoed bezochten begin oktober Wuppertal. Daar bevindt zich het Museum auf der Hardt, het zendingsmuseum van de Vereinte Evangelische Mission. Het werd een boeiende en leerzame rondleiding in het groots opgezette museum waarin stukken tot bijna tweehonderd jaar te vinden zijn. Alles verbonden aan de zending en de culturen waarin hun uitgezonden zendelingen gewerkt hebben. Er was veel herkenbaar materiaal te vinden en er werden ideeën uitgewisseld. Ook werd achter de schermen gekeken met bezoekjes aan de twee depots en een kijkje in het registratiesysteem. Omdat het Museum onderdeel is van een apart daarvoor opgerichte stichting werden ook de beide andere onderdelen bezocht: het geschreven archief met bibliotheek en het beeld en geluid archief. Een prachtige combinatie om objecten in de juiste context te kunnen plaatsen. Een waardevol bezoek waarbij de groep gastvrij ontvangen werd.

Bisschop Polycarpus enthousiast over kalender

Op 27 september vond de overhandiging van de kalender 2018 aan bisschop Polycarpus, het hoofd van de Syrisch-Orthodoxe Kerk in Nederland plaats. Dat gebeurde in het klooster van deze kerk in Glane tegen de Duitse grens. De bisschop was enthousiast over de kalender waarvan de platen van januari en september uit de kerk in Glane komen. De bisschop had gelijk ook ideeën voor thema’s voor volgende kalenders: Kalligrafische Bijbelteksten in diverse talen of schilderingen uit de traditie van de Maronieten uit West Syrië. Begaafde priesters uit Amerika komen regelmatig workshops aan de priesters in Glane geven, waaronder recent over kalligraferen en binnenkort over iconografie schilderen. De bisschop gaf aan bij gelegenheid het Zendingserfgoedhuis te willen bezoeken.

Priester Mashtots neemt kalenders in ontvangst

Op woensdag 27 september nam Priester Mashtots Baghdasaryan, de voorganger van de Armeens Apostolische Kerk in Almelo de kalender 2018 in ontvangst namens zijn kerk. De beelden bij de maanden april en december zijn van miniaturen uit deze kerk. Miniaturen zijn het bijzondere van de traditie van deze kerk en hij was verheugd dat ze deze afbeeldingen uit de 13e eeuw een plek hierin hebben gekregen. Ook dat een korte beschrijving van zijn kerkelijke traditie in de teksten zijn opgenomen. Het bracht deze vooruitstrevende priester direct op ideeën voor de kalender die hij zelf jaarlijks uitgeeft. De kalender van 2017 vertoont afbeeldingen van Armeense kerkgebouwen in Armenië waarvan sommige tot de vierde eeuw teruggaan. Met daarbij de heiligen en feestdagen voor de Armeense Apostolische Kerk.

Bezoek uit Papoea

Op maandag 25 september kregen we bezoek van mw. Marijke Werimon-Bakker die uit Papoea over was. Ze is nog altijd sterk betrokken bij het werk van het vrouwencentrum van de Evangelisch Christelijke Kerk van Papoea en woont in Padang Bulan een wijk van Abepura, vroeger Hollandia Binnen genoemd. Ze was in gezelschap van twee van haar zussen en wilden graag het Zendingserfgoedhuis met eigen ogen zien. Zeker ook na de zendingserfgoedkalender 2017 over Papoea die ook door de mensen daar met veel enthousiasme werd ontvangen. Ook de voorzichtige opbouw van een regionaal museum met Papoease kunst en etnografica in de provinciehoofdstad was onderwerp van de gedachtewisseling naar aanleiding van de collectie die zij tijdens de rondleiding zag.

Geslaagde tentoonstelling Maskers en Beelden

Tijdens de Slandse Jaarmarkt, welke traditioneel de tweede zaterdag in september werd gehouden was ook het Zendingserfgoedhuis open met een tentoonstelling. Dit keer met beelden en maskers uit de collectie. Samen met vijf bruiklenen uit de collectie van Papua Cultureel Erfgoed waren er ruim veertig objecten te zien. Veel van de beelden en vrijwel alle maskers hebben een religieuze achtergrond in voorouderverering of het aanroepen van de voorouders/goeden. Maar er waren ook beelden te zien die deze duiding niet hebben.
Ondanks het matige weer met veel regen en buien waardoor veel publiek de markt meed, kwamen toch iets meer dan veertig belangstellenden op de tentoonstelling af. Ook mensen uit Oudenhoorn, Simonshaven, Hellevoetsluis, Oostvoorne, Schiedam en Uitwellingerga stapten binnen. De tentoonstelling oogstte veel lof.

De Bijbel in Balinees gewaad – tentoonstelling in De Sjoel Brielle

Onder de titel ‘De Bijbel in Balinees gewaad’ vond van 11 t/m 28 augustus 2017 aquarellen, pentekeningen en batiks van de christelijke Balinese kunstenaar Nyoman Darsane in de De Sjoel, Turfkade 16 Brielle. Darsane vertaalt traditionele Balinese kunsten naar de Bijbelse inhoud. Hij is een veelzijdig kunstenaar. Behalve schilder is hij architect, danser en gamelan-speler.

Nyoman Darsane is een internationaal vermaard Balinees kunstenaar, waarvan een aantal werken tijdelijk in Brielle ten toon worden gesteld. Hij groeide op vlakbij het om zijn Balinese schilderkunst bekende kunstenaarsdorp Ubud in een Hindoe gezin en de cultuur van die godsdienst. Nog tijdens zijn studietijd aan de kunstacademie van Semarang ging hij over naar het christendom. Vanaf die tijd vertaalde hij de traditionele Balinese kunsten naar de Bijbelse inhoud.
Darsane is een veelzijdig kunstenaar: architect die kerken in traditionele Balinese stijl ontwerpt, danser die traditionele Balinese dans op Bijbelse thema’s toepast, bespeler en componist van gamelan muziek, ontwerper van christelijke wayang poppen en schrijver van wayang spelen, ontwerper van batiks en schilder in vele technieken.

Op de tentoonstelling waren een aantal aquarellen, pentekeningen en batiks te zien zowel met Bijbelse voorstellingen maar ook van alledaagse taferelen van Bali. In de werken vinden we vaak de dialoog tussen de beide godsdiensten hindoeïsme en christendom terug. Kleurgebruik en stijl zijn onmiskenbaar Balinees maar van een zeer verfijnde techniek.

De expositie was de laatste in een serie van drie: eerst in de Grote Kerk van Zwolle, vervolgens in de RK Sint Martinuskerk te Cuijk en nu tot slot in De Sjoel in Brielle. De expositie gaat in afgeslankte vorm door naar het Museum Auf der Hardt in Wuppertal Duitsland

Goedbezochte lezing kerststallen

Op 15 november werd een geslaagde lezing verzorgd voor de PCOB afdeling Zuidland. Ruim veertig belangstellenden hadden zich in de ontmoetingsruimte van de Welkomkerk in Zuidland verzameld. Voor de pauze werd ingegaan op de geschiedenis van de verbeelding van het kerstverhaal van de eerste weergaven in de vierde eeuw tot aan de recente kerststallen traditie. De verschillende afgebeelde figuren: de kribbe, het kind Jezus, Maria, Jozef, os en ezel, herders, engelen, de ster en de magiërs passeerden de revue. Ook de verschillen in de traditie tussen Rome en de Orthodoxe kerken werden toegelicht. Na de pauze werd ingegaan op voorbeelden van alle continenten en de bijzondere vormgeving en het materiaal dat gebruikt werd. In de pauze en na afloop konden de ongeveer tachtig uitgestalde kerstgroepen van dichtbij bekeken worden. Een feest om te zien hoe creatief met het geboorteverhaal in zoveel landen is omgegaan. En stof tot nadenken over allerlei weetjes over de boeiende geschiedenis van weergave van het geboorteverhaal van Jezus Christus te Bethlehem.
dsc04731

Vrijwilligers Zendingserfgoed naar Leiden

Op vrijdag 28 oktober bezochten de vrijwilligers het Volkenkundig Museum Leiden. Conservator Indonesië mevrouw Brinkgreve introduceerde de groep in de werkwijze en recente veranderingen in de aanpak van het werk. O.a. de organisatie van tentoonstellingen en hoe het verder moet met de collectie van het op Indonesië gerichte inmiddels gesloten Delftse Museum Nusantara. Daarna leidde zij de groep rond in de Indonesië zaal die rijk gevuld is maar toch maar een fractie van het museale bezit kan tonen. Er waren veel objecten die herkenning opriepen omdat er ook voorbeelden van deze voorwerpen in de collectie van het Zendingserfgoedhuis te vinden zijn. Vol van nieuwe indrukken door dit waardevolle bezoek werd huiswaarts gereisd.

Bezoek uit Indonesië

Donderdag 11 augustus bracht dr. Eben Timo een bezoek aan het Zendingserfgoedhuis. Dr. Timo doceert o.a. kerkgeschiedenis aan de Christelijke Satya Wacana Universiteit te Salatiga op Midden Java in Indonesië. Hij verzameld o.a. etnografische objecten van Timor, het eiland waar hij vandaan komt en waar hij o.a. enkele jaren synode voorzitter van de Evangelisch Christelijke Kerk van Timor was. Hij promoveerde in Nederland en gebruikt zijn kennis van het Nederlands o.a. om delen uit de Timor Bode, een blad dat rond de eeuwwisseling 1800-1900 verscheen te vertalen om de inhoud zo aan de Timorezen zelf bekend te maken. Hij reageerde enthousiast over de opzet van het Zendingserfgoedhuis en denk over iets soortgelijks in Kupang, de hoofdplaats van de Provincie West-Timor na.